Ραδιολογικά και πυρηνικά συμβάντα
- ραδιενεργού ρύπανσης ως αποτέλεσμα πυρηνικού ή ραδιολογικού ατυχήματος
- ραδιενεργού ρύπανσης ως αποτέλεσμα παράνομης ή τρομοκρατικής ενέργειας
- ραδιενεργών πηγών εκτός ελέγχου.
Η ΕΕΑΕ συμμετέχει στον εθνικό προγραμματισμό για αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης και έχει την ευθύνη για:
- την προετοιμασία για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης,
- την πυρηνική και ραδιολογική ασφάλεια,
- την εκτίμηση των κινδύνων λόγω ραδιολογικής ρύπανσης,
- τη διενέργεια ελέγχων σε όλη τη χώρα σε συνεργασία με τα περιφερειακά εργαστήρια,
- την αντιμετώπιση ραδιολογικών ατυχημάτων και ραδιολογικών απειλών, στο πλαίσιο της εφαρμογής του Παραρτήματος “P” του Σχεδίου Ξενοκράτης,
- τη θωράκιση της χώρας έναντι ραδιολογικής απειλής.
Για την πρόληψη του ραδιολογικού κινδύνου:
- η φυσική προστασία των καίριων ραδιολογικών εγκαταστάσεων στη χώρα ενισχύθηκε,
- οι «πύλες» εισόδου της χώρας (αεροδρόμια, λιμάνια, σύνορα) έχουν εξοπλιστεί με σύγχρονους ανιχνευτές ραδιενεργών υλικών,
- τα σώματα ασφαλείας έχουν εκπαιδευθεί να χρησιμοποιούν ανιχνευτικές διατάξεις ραδιενεργών υλικών και φασματοσκοπικά συστήματα που τους έχουν διανεμηθεί.
Για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης από ραδιολογικά ατυχήματα ή ΧΒΡΠ απειλές, η ΕΕΑΕ ακολουθεί Εσωτερικό Σχέδιο Αντιμετώπισης Καταστάσεων Έκτακτης Ανάγκης στο οποίο προβλέπονται:
- ειδικές ομάδες επέμβασης και υποστήριξης αποτελούμενες από εξειδικευμένους επιστήμονες,
- εξειδικευμένη υλικοτεχνική υποδομή (κινητό εργαστήριο, όχημα μεταφοράς πηγών, ανιχνευτές, προστατευτικός εξοπλισμός, συστήματα επικοινωνίας, υπολογιστικοί κώδικες διασποράς, βιβλιοθήκη, κλπ.),
- σύνδεση με διεθνή δίκτυα και βάσεις δεδομένων,
- υποστήριξη από τα εξειδικευμένα εργαστήρια της ΕΕΑΕ και το ανάλογο προσωπικό, καθώς και από το δίκτυο των συνεργαζομένων με αυτήν εργαστηρίων,
- συνεχής επικοινωνία και σύνδεση με εθνικούς, ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς (συστήματα έγκαιρης ειδοποίησης της ΕΕ και του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας - IAEA).
Ενημερωθείτε για συγκεκριμένα ραδιολογικά/πυρηνικά συμβάντα
Στην Ελλάδα, όπως και σε όλες τις σύγχρονες κοινωνίες, η χρήση των ακτινοβολιών στην ιατρική για λόγους διάγνωσης και θεραπείας, στη βιομηχανία και στην επιστημονική έρευνα είναι εκτεταμένη και ολοένα αυξανόμενη. Στη χώρα μας, παρά τη μη ύπαρξη ραδιολογικών περιστατικών με επιπτώσεις στο γενικό πληθυσμό και το περιβάλλον, περιστασιακά αναφέρονται ραδιολογικά ατυχήματα/συμβάντα σε χώρους όπου γίνεται χρήση ακτινοβολιών και ραδιενεργών πηγών, καθώς και διαχείριση από την ΕΕΑΕ ειδικών περιπτώσεων.
Η ΕΕΑΕ επιδιώκει τη συνεχή βελτιστοποίηση του συστήματος ακτινοπροστασίας για την αποφυγή ραδιολογικών περιστατικών. Ωστόσο, η ενίσχυση της νοοτροπίας ασφάλειας (safety culture) είναι μια παράμετρος που απαιτεί συνεχή προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους στο σύστημα ακτινοπροστασίας. Στοχεύοντας να επιτύχουμε την ευαισθητοποίηση των υπευθύνων και του προσωπικού που κάνει χρήση ακτινοβολιών, έχουμε συστηματοποιήσει τη διάχυση των συμπερασμάτων και των διδαγμάτων που προκύπτουν από ραδιολογικά συμβάντα/ατυχήματα, προβάλλοντάς τα στο διαδικτυακό τόπο της ΕΕΑΕ. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται:
- η γνωστοποίηση σχετικών εμπειριών (lessons learned)
- η ανάδειξη πρακτικών προς αποφυγή, αλλά και διδαγμάτων
- η παρουσίαση του τρόπου αντιμετώπισης των ραδιολογικών συμβάντων/ατυχημάτων
- η ενθάρρυνση ανταλλαγής απόψεων.
Πυρηνικά περιστατικά/ατυχήματα
H πιθανότητα να αντιμετωπίσουμε πυρηνικά περιστατικά είναι πολύ μικρή, δεδομένου ότι στον ελληνικό χώρο δε λειτουργούν πυρηνικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, ραδιενεργός ρύπανση είναι δυνατό να προκύψει από ατύχημα σε πυρηνικό σταθμό άλλης χώρας, αλλά και ως αποτέλεσμα παράνομης ή τρομοκρατικής ενέργειας με χρήση ραδιενεργού υλικού.
Σε εθνικό επίπεδο, υφίσταται σχετικό νομοθετικό πλαίσιο και μηχανισμός απόκρισης με στόχο τόσο την προστασία πληθυσμού και περιβάλλοντος, όσο και την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ραδιενεργών υλικών.
Σε διεθνές επίπεδο, συμφωνίες, συνθήκες και δίκτυα επικοινωνίας μεταξύ χωρών εξασφαλίζουν την άμεση ενημέρωση σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος.
Ένα τέτοιο εργαλείο είναι το σύστημα INES NEWS του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) παρέχει πληροφορίες για πυρηνικά ή ραδιολογικά περιστατικά μέσω του διαδικτύου. Σκοπό έχει την άμεση και έγκυρη πληροφόρηση του κοινού, καλύπτοντας όλα τα σημαντικά περιστατικά σε πυρηνικούς σταθμούς ισχύος, σε μονάδες παραγωγής πυρηνικών καυσίμων, όπως επίσης και κάθε περίπτωση ραδιενεργών πηγών ή διακίνησης πυρηνικών υλικών.
Σχετικές σελίδες: